• Lichaam

Alles wat je moet weten over krampen

p1000921Kramp is een veelvoorkomend verschijnsel. Maar wat is kramp eigenlijk? Hoe ontstaat het? Wat zijn de oorzaken? En vooral; wat kun je ertegen doen? Is massage bijvoorbeeld een goede behandelwijze om kramp te verhelpen of om kramp te voorkomen. In dit artikel besteden we aandacht aan alles wat je moet weten over krampen.

Wanneer spreken we van kramp?

Bij kramp trekken alle spiervezels van een spier zich ineens en onwillekeurig samen. Dit gebeurt wanneer de zenuwen onjuist reageren en te veel signalen doorgeven aan de spier met de boodschap om zich samen te trekken. De spier wordt hard, doet pijn en bewegen is lastig. Er zijn echter geen zwellingen of bloeduitstortingen waar te nemen. Onder normale omstandigheden werken de spiervezels van een spier mooi samen en zijn niet allemaal op hetzelfde moment actief. Een gedeelte van de vezels trekt samen, terwijl een ander gedeelte ontspant. Ze wisselen elkaar op een harmonieuze manier af onder leiding van de zenuwen die signalen sturen. Op deze wijze kan een spier langdurig optimaal presteren.

Wat zijn de oorzaken van kramp?

Krampen komen veel voor tijdens het sporten of na intensieve inspanning. We weten dat spierkramp ontstaat door een verkeerde reactie van de zenuwen, maar waarom de zenuwen deze verkeerde reactie geven is niet altijd duidelijk. Vaak is er geen duidelijke oorzaak aan te wijzen. We kunnen wel een aantal mogelijke oorzaken van kramp benoemen, zoals:

  • Laag glucosegehalte (suiker) in de spier
  • Tekort aan zout (bv. bij een zoutloos dieet)
  • Verstoorde bloedcirculatie waardoor zuurstoftekort in de spier ontstaat
  • Verstoorde elektrolytenbalans door vochtverlies
  • Koud water (voor zwemmers)
  • Extreme kou
  • Overbelasting
  • Vermoeidheid

Kramp kan in alle spieren voorkomen, maar er zijn een aantal spieren die vaker last hebben van krampen. Dit zijn de kuitspieren, teenspieren, voetspieren, scheenbeenspieren en handspieren.

Hoe verhelp je kramp?

Wordt iemand overvallen door kramp, dan is het zaak om deze ongewenste reflex van de spier te doorbreken, zodat de spiervezels weer hun normale ritme van aanspannen en ontspannen aannemen. Je kunt deze reflex doorbreken door de spier te rekken, oftewel door de spier langer te maken. Zorg wel dat het rekken voorzichtig gebeurt. Ga niet met veel kracht aan de spier ‘trekken’ anders kan er een spierscheur optreden. Lukt het niet om de spier te rekken, probeer dan om met wrijven en knijpen een einde te maken aan deze reflex.

Vooral kramp in de kuitspier komt veel voor. In dat geval breng je bij een gebogen knie de voet omhoog, terwijl je met de andere hand de kuit probeert los te schudden. Hiermee breng je de kuitspier terug in een ontspannen toestand. Meestal moet je dit een aantal keer herhalen, omdat de kramp vaak terugkomt wanneer de kuitspier weer actief wordt aangespannen.

Let op: wanneer de kramp tijdens het sporten optreedt, moet je voordat je begint met het rekken van de spier zeker weten dat er geen sprake is van een spierscheur of zweepslag, anders maak je het probleem erger. Kenmerkend voor een zweepslag is het gevoel dat iemand een klap of schop tegen de spier heeft gegeven en er is vaak een deukje te ontdekken op de plek waar de spier is gescheurd. Rekken is dan zeer pijnlijk en gevaarlijk.

Is massage aan te raden bij kramp?

Massage is aan te raden wanneer de ergste kramp voorbij is. Massage kan de bloedcirculatie in de spier stimuleren en ervoor zorgen dat de spier verder kan ontspannen. Je begint met masseren aan het spieruiteinde dat het verste weg ligt om van daaruit in de richting van het hart te werken. Het is belangrijk dat je masseert met zachte en rustige strijkingen. Dit het liefst met gebruik van massageolie, omdat je de strijkingen zo vloeiender en met minder wrijving kunt uitvoeren. Masseer de spier ongeveer 10 minuutjes.

Let op: ontstaat kramp als gevolg van hitte en uitdroging, dan mag je niet masseren.

Naast het masseren, kan het helpen om de spier goed op te warmen met behulp van warme kleding, denk aan beenwarmers bij kramp in de kuitspier. Je kunt er ook even een hot pack opleggen of in de sauna gaan als die voorhanden is. Ook hiervoor geldt weer dat dit niet aangewezen is bij kramp door hitte en uitdroging. Ontstaat kramp tijdens het sporten, dan is het geen goed idee om na de kramp de activiteit weer te hervatten. Het risico is groot dat de kramp terugkomt.

Hoe kan je kramp voorkomen?

Voor sporters zijn een goede warming-up en een goede cooling down met rekoefeningen belangrijk om spierkrampen te voorkomen. Leer je lichaam kennen, zodat je het niet overbelast. Verder is het belangrijk om voldoende water te drinken om kramp door vochtverlies te voorkomen. Heeft iemand regelmatig last van kramp, adviseer dan om een arts te raadplegen. Het is niet verstandig om zomaar supplementen met bijvoorbeeld calcium of magnesium aan te raden. Een arts kan een bloedonderzoek doen om te bekijken of men misschien iets tekortkomt. Er zijn ook mensen die last hebben van nachtelijke kramp. In dat geval is het belangrijk om de spieren voor het slapen goed te ontspannen met behulp van massage of door het bed voor te verwarmen. Een korte wandeling voor het slapen kan ook helpen.

Kan kramp een teken zijn van ernstige gezondheidsproblemen?

Over het algemeen is kramp een normaal verschijnsel, zeker als iemand verder gezond is. Heeft iemand echter vaak last van krampen, dan is het verstandig om een arts te raadplegen. Soms kunnen spierkrampen wijzen op een neuromusculaire ziekte. Kramp kan ook wijzen op etalagebenen, oftewel benen met vernauwde bloedvaten door (slag)aderverkalking.

Kortom; in de meeste gevallen is kramp onschuldig, maar wel heel vervelend omdat het behoorlijk pijnlijk kan zijn. Door de spier te rekken en met daarna een ontspannende massage kan je de spier helpen om te ontspannen en te herstellen. Probeer de spier goed warm te houden. Ga na wat eventueel de oorzaak zou kunnen zijn om spierkramp in de toekomst te voorkomen. Heeft iemand regelmatig last van spierkramp, raad dan aan om een arts te raadplegen.

Bron:  massagefed.be